Σε άρθρο του στην Εφημερίδα Εφ.Συν ο τέως Υπουργός Δικαιοσύνης και Βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ υπερασπίζεται την νέα αποσυμφόρηση των φυλακών και τον Νόμο που φέρει το δικό του όνομα. Μεταξύ άλλων αναφέρει ότι μόνο δύο νόμοι αποσυμφόρησης έχουν πετύχει (Κουβελάκη το 1993 και ο δικός του) και "ευλπιστεί" και αυτός στον νέο ποινικό κώδικα και στον νέο σωφρονιστικό κώδικα, ενώ δεν λέει κουβέντα για ττις διαμαρτυρίες και τις κινητοποιήσεις των κρατουμένων ανά τις Φυλακές.
Αναλυτικά το άρθρο έχει ως εξής:
Οι πρόσφατες συζητήσεις δείχνουν ότι η νεότερη ιστορία του θέματος «αποσυμφόρηση φυλακών» ξεχνιέται εύκολα. Τηλεγραφικά λοιπόν: Ο υπερπληθυσμός στις ελληνικές φυλακές ως φαινόμενο εμφανίζεται στον 20ό αιώνα, ιδίως στη δεκαετία του ’80. Εκτοτε συνεχώς εξαγγέλλονται πολιτικές αποσυμφόρησης οι οποίες ναυαγούν. Με δύο εξαιρέσεις: τις μεταρρυθμίσεις που προώθησε ο υπουργός Γ. Κουβελάκης (Ν. 2172/1993, Ν. 2227/1994) και τον Ν. 4322/2015 αυτής της κυβέρνησης.
Η επιτυχία των δύο συγκεκριμένων μεταρρυθμίσεων εξηγείται χωρίς πολλή φιλοσοφία: Ο πληθυσμός των κρατουμένων αποτελείται κυρίως από βαρυποινίτες (το ποσοστό μάλιστα των ισοβιτών ανέρχεται στο θηριώδες και ασύγκριτο σε σχέση με άλλες χώρες 10%).
Στις δύο παραπάνω νομοθετικές παρεμβάσεις η αποσυμφόρηση αφορούσε (με διακρίσεις) και αυτούς. Ας σημειωθεί ότι ούτε η πρώτη ούτε η δεύτερη επιβάρυναν τους δείκτες της εγκληματικότητας.
Πραγματικά, η συμφόρηση και οι συνακόλουθες κακές συνθήκες κράτησης στις φυλακές αποτελούν διπλό κακό: Από τη μια πλευρά προσβάλλουν στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα και εκθέτουν τη χώρα μας απέναντι σε διεθνείς θεσμούς και στον πολιτισμό, από την άλλη πλευρά αυξάνουν τα ποσοστά της υποτροπής στο έγκλημα μετά την αποφυλάκιση.
Λίγο πιο αναλυτικά: Από καταγραφές σε χώρες που διεξάγουν σχετικές έρευνες, προκύπτει ότι τα ποσοστά της υποτροπής μετά τη φυλακή είναι πολύ υψηλά. Συνήθως υπερβαίνουν το 50%, δεδομένο που δείχνει ότι η φυλάκιση αποτελεί ένα από τα κυριότερα αίτια της εγκληματικότητας.
Είναι σαφές λοιπόν ότι η αποσυμφόρηση των φυλακών ως επιχείρημα αντεγκληματικής πολιτικής ευσταθεί.
Η αντιπολιτευτική ρητορεία, που το παρακάμπτει για να πλήξει την κυβέρνηση, δεν είναι απλώς άστοχη, είναι κυριολεκτικά επικίνδυνη.
Η δευτερογενής εγκληματικότητα αποτελεί όντως ένα σημαντικό μέρος της συνολικής εγκληματικότητας, επομένως κανένας παράγων που θα μπορούσε να τη συγκρατήσει δεν πρέπει να παραμελείται.
Αλλωστε, ακόμη και χωρίς την επισκόπηση ερευνών, το πράγμα προκύπτει λογικά: Οσο μακραίνει ο χρόνος κράτησης τόσο δυσκολεύει η επανένταξη στην οικογένεια και η επανείσοδος στην αγορά και στη γειτονιά, ενώ αντίστροφα η διασύνδεση με συμμορίες γίνεται πιθανότερη.
Με δυο λόγια: Το κυριότερο μέσο πρόληψης της εγκληματικής υποτροπής είναι η εφαρμογή μιας πολιτικής επανένταξης των αποφυλακιζόμενων και όχι η περιορισμένη αυξομείωση του χρόνου της απόλυσης.
Από την άλλη πλευρά, μια πολιτική αποσυμφόρησης των φυλακών δεν μπορεί παρά να είναι έκτακτη, διαρκώντας μόνο όσο συνεχίζονται οι συνθήκες της συμφόρησης.
Στη σημερινή συγκυρία αυτό σημαίνει ότι μια αποσυμφορητική ρύθμιση έχει λόγο ύπαρξης μόνο μέχρι να τεθούν σε ισχύ ο νέος Ποινικός Κώδικας και ο νέος Σωφρονιστικός Κώδικας.
Φυσικά, η ισορροπία και η αποτελεσματικότητα του ποινικού συστήματος θα εξασφαλιστούν μόνο εφόσον με τη μεταρρύθμιση οι προβλεπόμενες υπερβολικές ποινές προσγειωθούν σε λογικά (ορθότερα: αναλογικά) επίπεδα και ο θεσμός της απόλυσης υπό όρους θα διαμορφωθεί με έναν πάγιο και λειτουργικό τρόπο.
Η έμφαση στον θεσμό της απόλυσης που παρατηρείται στη χώρα μας είναι δικαιοκρατικά διορθωτική: οφείλεται προφανώς στο υπερβολικό ύψος των επαπειλούμενων ποινών: στις πληθωρικές προβλέψεις για ισόβια και στις αθρόες αναγωγές πλημμελημάτων σε κακουργήματα που σημειώθηκαν τα τελευταία χρόνια.
Αυτό σημαίνει ακριβώς ότι οι αποσυμφορητικές ρυθμίσεις θα συνεχίσουν να έχουν λόγο ύπαρξης μέχρι να τεθεί σε ισχύ ένα δίκαιο και πάγιο ποινικό οπλοστάσιο.
Είναι λοιπόν σαφές ότι η διατήρηση μιας αποσυμφορητικής νομοθεσίας αποτελεί συγκυριακή και όχι πάγια ανάγκη.
Οι όροι και οι εξαιρέσεις μπορούν να προσαρμόζονται στις δικαιοκρατικές περιστάσεις, ιδίως στις πιέσεις των πληθυσμιακών δεικτών της φυλακής. Επομένως, η εξαίρεση κάποιων κατηγοριών κρατουμένων από την εφαρμογή των αποσυμφορητικών ρυθμίσεων δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Προσοχή όμως χρειάζεται το εξής: η κατ’ εξαίρεση επιστροφή στις κοινές ρυθμίσεις απόλυσης θα πρέπει να αφορά εγκλήματα που δεν οδηγούν σε σημαντική αύξηση του πληθυσμού των κρατουμένων.
Τα συμπεράσματα και ο επίλογος των παραπάνω είναι φανερός: Ο αυταρχισμός μετατρέπει τη φυλάκιση από θεσμική συνέπεια σε αίτιο του εγκλήματος. Ο ανθρωπισμός, αντίθετα, διασφαλίζει τόσο το κράτος δικαίου όσο και την ασφάλεια.
Πηγή: www.efsyn.gr
