JAIL TIME RECORDS. Εικαστικός η Διώνη Roach γνώρισε το 2017 μία ομάδα εξαιρετικά ταλαντούχων καλλιτεχνών του χιπ-χοπ, του γκόσπελ ή άφρομπιτ ρυθμών. Το μόνο πρόβλημα ήταν πώς ήταν όλοι κρατούμενοι με βαριές ποινές στην Ντουάλα. Αποτέλεσμα; Η δαιμόνια Ιταλίδα και οι συνεργάτες της απλά εφάρμοσαν το γνωστό σύνθημα του Μάη του ’68: «Να ’στε ρεαλιστές, να ζητάτε το αδύνατο»!
Η Dione Roach ή απλά η Διώνη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Ιταλία. Είναι μία όμορφη ψηλόλιγνη μελαχρινή νέα γυναίκα που ακούει, παρατηρεί και προσέχει, αλλά δεν μιλάει πολύ, τουλάχιστον αν δεν τη ρωτήσεις κάτι που να την ενδιαφέρει. Οταν την ενδιαφέρει όμως αυτή η ήσυχη ακροάτρια ξεδιπλώνει έναν ισχυρό χαρακτήρα με άποψη. Με πείσμα και θέληση. Είναι άραγε κληρονομιά του Αυστραλού πατέρα της και γνωστού καλλιτέχνη της φωτογραφίας ή της μητέρας της που είναι καθηγήτρια Σανσκριτικών;
Οχι, είναι δικά της χαρακτηριστικά και βεβαιώνομαι γι’ αυτό όσο κυλάει χαλαρά η κουβέντα μαζί της σε μία ταβέρνα στην Πλάκα, όπου την πετυχαίνω μαζί με τους γονείς της. Είναι άλλωστε συχνοί ταξιδιώτες στη χώρα μας και οι τρεις. Οταν βέβαια η Διώνη δεν βρίσκεται σε κάποιο άλλο μέρος του κόσμου λόγω των απαιτήσεων της πολυάσχολης καλλιτεχνικής της ατζέντας: έχει σπουδάσει καλές τέχνες στο UEL στο Λονδίνο κι ασχολείται με τη φωτογραφία, το βίντεο και τη ζωγραφική. Αυτό τον καιρό όμως ασχολείται κυρίως με τη Jail Time Records, μια «συλλογική, μη κερδοσκοπική δισκογραφική εταιρεία» με έδρα τις κεντρικές φυλακές της Ντουάλα στο Καμερούν, εκεί όπου η ίδια σε συνεργασία με κρατούμενους και με τη σύμφωνη γνώμη της διοίκησης της φυλακής, έφτιαξε ένα επαγγελματικό στούντιο ηχογράφησης.
Απλά ό,τι είχε ξεκινήσει το 2018 ως ευκαιρία δημιουργικής απασχόλησης των κρατουμένων και κυρίως όσων διακρίνονταν στο χιπ-χοπ, αλλά και στην άφρομπιτ και -λιγότερο- στη μουσική παράδοση της Κεντρικής Αφρικής, έγινε κίνητρο αλλά και ένα σημαντικό υλικό που έπρεπε να δισκογραφηθεί. Σήμερα η Jail Time Records έχει τους δικούς της αποκλειστικούς ράπερ, παραγωγούς και καλλιτέχνες, ένα μόνιμο στούντιο ηχογράφησης και μία πρότυπη δική της ιστοσελίδα, εξαιρετικά σχεδιασμένη και πληρέστατη σε πληροφορίες για τους καλλιτέχνες.
Εχει επίσης εκατοντάδες έτοιμα demo και με δυο λόγια έχει καταχωρισμένες πολύ περισσότερες ηχογραφήσεις απ’ όσες χωρούν στο άλμπουμ που ετοιμάζεται να κυκλοφορήσει. Και στο YouTube κυκλοφορούν 1-2 δείγματα της δουλειάς της, κυρίως το «Stone Larabik», το χιπ-χοπ για τον «Γιο της Γης» που ερμηνεύεται στα ιδιωματικά γαλλικά του Καμερούν από μία μπάντα μαύρων κρατουμένων μέσα στις φυλακές της Ντουάλα. Το αποτέλεσμα, εξυπακούεται, δεν έχει να ζηλέψει από επαγγελματικές δουλειές φτασμένων χιπ-χοπ συγκροτημάτων.
Μετά απ’ όλες αυτές τις πληροφορίες ας ξανακοιτάξουμε τη Διώνη. Τη νέα, ήσυχη γυναίκα που κάπου στα 30 της, ξεκινώντας να παραδίδει μαθήματα ζωγραφικής κυρίως σε ανήλικους κρατουμένους, κατόρθωσε να γίνει αποδεκτή από τους ενήλικους συγκρατούμενούς τους. Να τους κάνει όλους να άρουν την καχυποψία τους για εκείνην που ήταν λευκή, νέα και γυναίκα. Ν’ αντιμετωπίσει την αναμενόμενη επιθετικότητά τους ή τον ενδεχόμενο σεξισμό των φυλακών. Να τους πείσει ότι η ιδέα της είναι εφικτή. Να διαπραγματευτεί τους όρους με τη διοίκηση των φυλακών. Να βρει πόρους για την αγορά του αναγκαίου εξοπλισμού. Και τελικά να ιδρύσουν όλοι μαζί την πρώτη δισκογραφική εταιρεία μέσα σε φυλακές, και μάλιστα στο Καμερούν όπου η εγκληματικότητα παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα.
Αλλά πώς ξεκίνησε αυτό το παράτολμο, υπέροχο εγχείρημα;
Μεταξύ 2017 και 2018, η Διώνη εργάστηκε εθελοντικά στο Καμερούν με την ιταλική ΜΚΟ Centro Orientamento Educativo (Κέντρο Εκπαιδευτικού Προσανατολισμού) οργανώνοντας, στο πλαίσιο προγραμμάτων κοινωνικής επανένταξης, καταρχάς εργαστήρια ζωγραφικής για τους ανήλικους κρατουμένους των φυλακών της Ντουάλα-εκεί όπου οι συνθήκες κράτησης είναι και πολύ δύσκολες και πολύ ιδιόμορφες.
Ακολούθησαν χορευτικές και μουσικές εκδηλώσεις για τις οποίες έδειξαν ενδιαφέρον και ενήλικοι κρατούμενοι. Σταδιακά η Διώνη άρχισε να γνωρίζει εξαιρετικά ταλαντούχους μουσικούς. Πρώτα μία ραπ κολλεκτίβα, με την οποία επεδίωκαν καθημερινές συναντήσεις κυρίως, γιατί τα μέλη της ήθελαν να εξελίξουν τον στίχο τους. Ετσι η νεαρή «δασκάλα» τούς τροφοδότησε με βιβλία. Τελικά «άρχισαν να γράφουν εξαιρετικά ενδιαφέροντες στίχους.
Οχι τόσο για τις συνθήκες της ζωής τους. Για άλλα πράγματα. Για όσα ονειρεύονται. Και πολλά τραγούδια για τις μητέρες τους. Ξέρεις “Μου λείπεις, πίσω από τα κάγκελα...” ή “Μάνα, μου λείπει το καλό σου φαγητό, το κουσκούς, το ερού...”». Οχι πολιτικά μηνύματα; «Η πολιτική», επισημαίνει η Διώνη, «είναι κάτι για το οποίο αυτοί οι άνθρωποι προτιμούν να αποφεύγουν. Υπάρχουν κι αρκετοί δημοσιογράφοι στη φυλακή - το Καμερούν δεν είναι από τις χώρες που ευνοεί την ελευθερία της έκφρασης». Επίσης το ποινικό σύστημα του Καμερούν είναι τέτοιο που στην Ντουάλα συνυπάρχουν άνθρωποι καταδικασμένοι για δολοφονίες, αλλά και άνθρωποι που φυλακίστηκαν γιατί έκλεψαν ένα φρούτο. Η Διώνη δεν μιλάει γι’ αυτά, τονίζει ωστόσο αρκετές φορές σ’ αυτήν την κουβέντα ότι δεδομένων των συνθηκών η διοίκηση της φυλακής ήταν πολύ συνεργάσιμη...
Στην πορεία πάντως σ’ αυτές τις συγκεντρώσεις άρχισαν να έρχονται και άλλοι: «Καλλιτέχνες χιπ-χοπ, άλλοι που έγραφαν άφρομπιτ, λιγότεροι παραδοσιακοί που έψαχναν τρόπο να συγκεράσουν την παράδοση με στοιχεία ηλεκτρονικής μουσικής». Καθώς οι συναντήσεις εξελίχθηκαν σε καθημερινές πρόβες με μικρόφωνα (που έφερε η Διώνη) προστέθηκαν κι άλλοι ακόμα.
Μερικοί κι από περιέργεια μόνο ή αναζητώντας κάτι που θα έσπαγε τη μονοτονία της φυλακής (ανάμεσά τους ήταν και θανατοποινίτες, γιατί αν και η θανατική ποινή επί της ουσίας δεν εφαρμόζεται στο Καμερούν δεν έχει τυπικά καταργηθεί). Αλλοι ήταν εξαρχής μόνον ακροατές. Αλλά καθώς αυτό έπαιρνε τις διαστάσεις ενός συναρπαστικού, μουσικού, καθημερινού ραντεβού και καθώς οι άνθρωποι λύνονταν και ανοίγονταν, φανερώνοντας μουσικά ταλέντα που ήταν κρίμα να μη δημοσιοποιηθούν, ήταν πια αναγκαία η δημιουργία ενός στούντιο ηχογράφησης. Τον Ιούλιο του 2017 όλα ήταν ώριμα για την παραγωγή του πρώτου χιπ-χοπ άλμπουμ, μίας συλλογής με τίτλο La meute des penseurs (Η αγέλη των στοχαστών).
Απέμενε να δώσει η διοίκηση της φυλακής την άδεια για τη δημιουργία ενός στούντιο ηχογράφησης και βέβαια να βρεθεί χρηματοδότης γι’ αυτό. Η Διώνη έφερε σε πέρας το έργο απόλυτα και πέτυχε να αναλάβει η ΜΚΟ της τη χρηματοδότηση. Το στούντιο κατασκευάστηκε, αγοράστηκαν μηχανήματα και άρχισαν οι ηχογραφήσεις. Στην παρέα των «επαγγελματιών» πια προστέθηκε κάποια στιγμή και ο πολύτιμος όπως αποδείχτηκε Steve Happi (aka «Vidou H»), κρατούμενος κι εκείνος, αλλά κυριολεκτικά «πολυεργαλείο»: ηχολήπτης, παραγωγός, τραγουδιστής και συνιδρυτής της Jail Time Records, διαχειρίστηκε το στούντιο και όταν η Διώνη έπρεπε να εγκαταλείψει το Καμερούν-καθώς η σύμβαση συνεργασίας της με τη Μ.Κ.Ο. είχε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
Ο Steve συνέχισε το πρότζεκτ, ηχογραφώντας δεκάδες τραγούδια από περισσότερους από σαράντα διαφορετικούς καλλιτέχνες που καλύπτουν όλα τα είδη μουσικής: hip-hop, R&B, afro-sound, παραδοσιακό, gospel. Δέκα μουσικά βίντεο έχουν εγκριθεί και γυριστεί μέσα στη φυλακή, το πρώτο από τα οποία κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο του 2019. Ο,τι ξεκίνησε δηλαδή ως συναντήσεις μ’ ένα μικρόφωνο εξελίχθηκε σε δισκογραφική εταιρεία και πλατφόρμα πολυμέσων που δίνει φωνή, υπόσταση και κίνητρο για κάτι ελπιδοφόρο σε ανθρώπους που βρίσκονται έγκλειστοι, φέροντας καθένας τα δικά του βιώματα και αρκετοί τα δικά τους βαριά τραύματα.
Μέχρι εδώ η ιστορία μοιάζει ίσως ειδυλλιακή και σίγουρα είναι ένα πρότυπο μοντέλο κοινωνικής επανένταξης, με αξιοθαύμαστα αποτελέσματα. Ομως, αν και το υλικό για το άλμπουμ La meute des penseurs είναι περισσότερο κι από έτοιμο, αναζητείται χρηματοδότης. Η Διώνη Roach είναι ωστόσο αισιόδοξη. Αλλά τα σχέδιά της, όπως κι αυτά του Steve, δεν αρχίζουν και τελειώνουν στην έκδοση ενός η περισσότερων CD. Είναι πολύ πιο φιλόδοξα: «Θέλουμε να επεκτείνουμε την ιδέα και σε άλλες φυλακές στην Αφρική: να χτίσουν στούντιο ηχογράφησης και να δημιουργήσουν ομάδες σε άλλες χώρες. Θέλουμε επίσης να δημιουργήσουμε κι ένα στούντιο έξω από τη φυλακή της Ντουάλα. Κάποτε ο χρόνος κάθειρξης τελειώνει. Είναι σχεδόν πιο δύσκολο όταν οι καλλιτέχνες βρίσκονται έξω από τη φυλακή, γιατί ίσως τότε να ξεκινά η πραγματική δουλειά, εφόσον η μουσική έχει τον τρόπο να τους εντάξει ξανά στην κοινωνία και να τους κρατήσει μακριά από ό,τι τους έφερε στη φυλακή».
Ακούγονται ρομαντικά όλα αυτά; Μα ως παράτολμο και ρομαντικό εγχείρημα είχαν ξεκινήσει όλα. Γιατί να μη συνεχιστούν λοιπόν με την ίδια ορμή και με πρότυπο εκείνο το αειθαλές σύνθημα του Μάη του ’68; Ναι, εκείνο που έλεγε «Να ’στε ρεαλιστές, να ζητάτε το αδύνατο»!
Πηγή: https://www.efsyn.gr/
