Αύξησε η αποσυμφόρηση την εγκληματικότητα;


Δύο διαφορετικές και εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις παρουσιάζει η εφημερίδα Καθημερινή σχετικά με τον Νόμο Παρασκευόπουλου και τις αποφυλακίσεις κρατουμένων. Η μία του σημερινού Γενικού Γραμματέα Αντεγκληματικής Πολιτικής κ. Ε. Φυτράκη και η δεύτερη του κ. Δ. Φούκα πρόεδρος Πρωτοδικών και αναπληρωτής γ.γ. της Ενώσεως Δικαστών και Εισαγγελέων.

ΕΥΤΥΧΗΣ ΦΥΤΡΑΚΗΣ. Γ.Γ Αντ/κής Πολιτικής Υπουργείου Δικαιοσύνης

Ισορροπία και επανένταξη

Ο​​ι κρατούμενοι το 2015 ήταν 11.600· εκατοντάδες κοιμούνταν στο πάτωμα! Η ευρωπαϊκή κατακραυγή και οι συνεχείς καταδίκες κόστιζαν στη χώρα, ηθικά και οικονομικά, και απαιτούσαν άμεσα μέτρα. Με τον ν. 4322/2015 προβλέφθηκαν διαβαθμισμένες αποφυλακίσεις, ανάλογα με την ποινή, ώστε κάποιοι κρατούμενοι (όχι ισοβίτες) να αποφυλακιστούν λίγο νωρίτερα από τον προβλεπόμενο χρόνο. Σήμερα οι κρατούμενοι είναι 10.100 – 1.500 λιγότεροι από πριν από τρία χρόνια. Οι ονομαστικές ποινές που επιβάλλουν τα δικαστήρια δεν εκτίονται στο σύνολό τους εδώ και εκατό περίπου χρόνια (από τον ν. 811/1917). Οι διά νόμου «πρόωρες» αποφυλακίσεις αποτελούν πάγια πρακτική από τη δεκαετία του 1990. Τέλος, στον ν. 4489/2017 περιλαμβάνονται περισσότερες εξαιρέσεις (ανθρωποκτονία, βιασμός, θανατηφόρα ληστεία κ.λπ.), καθώς και μία νέα διαδικασία αποφυλάκισης. Η ποινική ισορροπία, λοιπόν, είναι εξασφαλισμένη.


Οι αποσυμφορητικοί νόμοι είναι λύσεις ανάγκης και δικαιολογούνται όταν συνοδεύονται από μεταρρυθμίσεις. Αυτό και έγινε: Τέθηκε σε ισχύ, πρώτη φορά, ένα τριετές στρατηγικό σχέδιο για το σωφρονιστικό σύστημα, ετοιμάστηκε ένας νέος Σωφρονιστικός Κώδικας, ενώ ολοκληρώνονται και τα σχέδια του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Χάρη στην αποσυμφόρηση, εξάλλου, οργανώθηκαν δομές και προγράμματα εκπαίδευσης, απασχόλησης, απεξάρτησης, αθλητισμού και πολιτισμού. Παράλληλα, προστέθηκαν στο σύστημα 355 επιπλέον θέσεις κράτησης.


Σοβαρά εγκλήματα από πρώην κρατουμένους υπήρχαν πάντα και παντού, ανεξάρτητα από το καθεστώς αποφυλάκισης. Η εστίαση των ΜΜΕ και της αντιπολίτευσης στο μεμονωμένο έγκλημα ενός πρώην κρατουμένου, από τους χιλιάδες που αποφυλακίζονται, αποτελεί καθαρό λαϊκισμό, ενόσω τα στοιχεία της αστυνομίας δείχνουν μείωση των σοβαρών εγκλημάτων. Το μιντιακό σκιάχτρο του «νόμου Παρασκευόπουλου» αφενός συνιστά ένα απάνθρωπο bullying ενός σπουδαίου επιστήμονα και πολιτικού, αφετέρου υποβιβάζει μια κυβερνητική-πολιτική επιλογή σε προσωπική εμμονή.


Η παράταση της κράτησης, σε άθλιες συνθήκες, αποτελεί την καλύτερη συνταγή της υποτροπής και της δημιουργίας σκληρών εγκληματιών. Αντίθετα, η προστασία της κοινωνίας από το έγκλημα υπηρετείται με μια σταθμισμένη αντεγκληματική πολιτική, που προάγει την επανένταξη των κρατουμένων.



ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΦΟΥΚΑΣ, Πρόεδρος Πρωτοδικών, Αν. Γ.Γ. Ένωσης Δικαστών & Εισαγγελέων





Αποφυλακίσεις αντί πολιτικής




Κ​​ατά την κλασική διδασκαλία του Ποινικού Δικαίου, η προληπτική λειτουργία της ποινής έχει δύο διαστάσεις: τη γενική πρόληψη, που αφορά την επίδραση στη συμπεριφορά της κοινωνίας, και την ειδική, που αφορά την αποτροπή της υποτροπής του καταδικασθέντος.Τελευταία, με την έξαρση των φαινομένων διασυνοριακού-οργανωμένου εγκλήματος, εγκλημάτων ιδιαίτερης βίας και της εξτρεμιστικής τρομοκρατίας, αναγνωρίζεται διεθνώς μία ακόμη ιδιαίτερη λειτουργία, της διαχείρισης της επικινδυνότητας του δράστη.


Με τη διάταξη του άρθρου 12 του νόμου 4322/2015 («Εκτακτα μέτρα για την αποσυμφόρηση των καταστημάτων κράτησης»), του οποίου η ισχύς παρατάθηκε μέχρι τον Αύγουστο του 2018, προβλέπεται, χωρίς τη συνδρομή των προϋποθέσεων του Ποινικού Κώδικα, η απόλυση κρατουμένων με τη συμπλήρωση του 1/10 για ποινές έως τρία έτη, του 1/5 για ποινές έως πέντε έτη και 2/5 για ποινές έως 10 έτη, καθώς και η μείωση του ελάχιστου χρόνου έκτισης για ποινές άνω των δέκα ετών, στο ένα τρίτο πραγματικής έκτισης. Επίσης, μειώνεται το ελάχιστο όριο που απαιτείται για την απόλυση κρατουμένων με ποινή ισόβιας κάθειρξης.


Σύμφωνα με τα στοιχεία, από τις 16.4.2015 έως 16.12.2015 ο αριθμός των κρατουμένων μειώθηκε από 11.569 σε 9.632, ενώ κατά τα τρία έτη της ισχύος του νόμου, οι απολύσεις έχουν υπερβεί τις 12.000. Μοναδικό κριτήριο είναι η τυπική συμπλήρωση του αναφερομένου στον νόμο χρόνου έκτισης, αφού πλέον δεν είναι απαραίτητο ο κρατούμενος να έχει εργαστεί. Τα δε ενδεχόμενα πειθαρχικά παραπτώματα, στα οποία μπορεί να έχει υποπέσει, δεν ασκούν καμία επιρροή. Αποτέλεσμα αυτού είναι μεταξύ των απολυθέντων να βρίσκονται καταδικασθέντες για σοβαρά κακουργήματα, ακόμα και άτομα που επιχείρησαν να αποδράσουν.


Το πλήθος των περιστατικών υποτροπής καταδεικνύει ότι δεν ελήφθη υπόψη η λειτουργία της ειδικής πρόληψης, ενώ ούτε η γενική πρόληψη δεν εξυπηρετείται. Πέραν δε τούτου, η πρόωρη αποφυλάκιση δεν περιορίζει την επικινδυνότητα του δράστη χωρίς τη λήψη άλλων μέτρων. Τέλος, αναδεικνύεται και ένα θεσμικό ζήτημα: η οιονεί ακύρωση δικαστικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί με την τήρηση όλων των συνταγματικών και δικονομικών εγγυήσεων, με την εφαρμογή γενικών ρυθμίσεων και με τη συνδρομή ενός τυπικού κριτηρίου, είναι προβληματική και πάντως δεν συνιστά άσκηση αντεγκληματικής πολιτικής.


Πηγή: www.kathimerini.gr
Share on Google Plus
Από το Blogger.